KUALA LUMPUR: Bank Dunia mengesyorkan Malaysia melaksanakan pembaharuan cukai dengan mempertimbangkan semula pelaksanaan Cukai Barang dan Perkhidmatan (GST) atau memperkenalkan Cukai Nilai Tambah (VAT). Langkah ini dilihat mampu menjadikan sistem percukaian negara lebih cekap selain membantu mengurangkan ketidaksamaan ekonomi dalam kalangan rakyat.
Menurut laporan Bank Dunia bertajuk “Mengurangkan Ketidaksamaan dan Memperkukuh Mobiliti di Malaysia”, pelaksanaan semula GST atau VAT mampu meningkatkan hasil negara dalam jangka panjang melalui kutipan cukai langsung dan tidak langsung.
Mengapa Malaysia Perlu Fikir Semula GST?
Setakat ini, kutipan cukai tidak langsung Malaysia hanya berada pada kadar 3% daripada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK), jauh lebih rendah berbanding purata negara berpendapatan rendah (LIC).
“Peningkatan kutipan hasil boleh dicapai melalui percukaian tidak langsung dalam jangka masa pendek,” jelas Bank Dunia. Ini bermaksud, pelaksanaan semula GST atau VAT mampu menjadi sumber pendapatan tambahan bagi negara, terutamanya dalam menghadapi cabaran ekonomi global yang tidak menentu.
Simulasi Bank Dunia: Apa yang Boleh Dijangka?
Berdasarkan simulasi yang dijalankan, menggantikan Cukai Jualan dan Perkhidmatan (SST) dengan GST pada kadar asas 10% (kadar penanda aras di rantau ini) mampu:
- Menjana hasil tambahan sekitar 1% daripada KDNK.
- Memberi kesan minimum terhadap ketidaksamaan jika pengecualian dikurangkan dan kadar keutamaan minimum diterapkan.
Laporan itu juga menyebut bahawa cukai penggunaan mungkin lebih progresif kerana perbelanjaan tidak formal yang tidak dikenakan cukai cenderung lebih tinggi dalam kalangan isi rumah berpendapatan rendah.
Beban Cukai Lebih Adil?
Selain GST, Bank Dunia turut mencadangkan:
- Meningkatkan kutipan Cukai Pendapatan Individu (PIT) melalui pembaharuan yang disasarkan, yang boleh menyumbang sekurang-kurangnya 1% lagi kepada KDNK.
- Mengurangkan beban cukai kepada golongan berpendapatan rendah menerusi bantuan bersasar dan pengenalan rebat GST.
Malah, penyaluran bantuan sosial yang lebih efektif kepada kumpulan B40 dapat membantu mengimbangi kesan negatif peningkatan cukai terhadap golongan terjejas. “Rebat cukai dan bantuan bersasar boleh mengurangkan kesan GST terhadap kemiskinan,” kata laporan tersebut.
Apa Kesan Jangka Panjang kepada Ekonomi?
Bank Dunia percaya bahawa pembaharuan sistem cukai akan:
- Mengurangkan ketidaksamaan pendapatan,
- Mewujudkan ruang fiskal tambahan, dan
- Meningkatkan pelaburan dalam sektor kritikal seperti kesihatan dan pendidikan.
Mereka turut mencadangkan supaya Malaysia:
- Menghapuskan subsidi bahan api secara berperingkat,
- Melaksanakan GST tanpa pengecualian,
- Memberi rebat cukai kepada isi rumah miskin, dan
- Meningkatkan perbelanjaan bantuan sosial sehingga 1.5% daripada KDNK.
Jika langkah ini dilaksanakan dengan baik, Malaysia dijangka dapat menaikkan kedudukan sistem fiskalnya daripada separuh terbawah kepada separuh teratas dalam kalangan negara-negara berpendapatan sederhana.
Apa Seterusnya?
Cadangan ini pastinya bakal menjadi perdebatan hangat dalam kalangan rakyat, terutama selepas pengalaman pelaksanaan GST sebelum ini. Namun, apa yang jelas, Malaysia perlu mencari jalan untuk memperkukuhkan ekonomi dalam jangka panjang, dan pembaharuan cukai mungkin salah satu caranya.
Adakah ini masa yang sesuai untuk mengembalikan GST? Hanya masa yang akan menentukan.
